Οι μαθησιακές δυσκολίες χρησιμοποιούνται συχνά ως όρος «ομπρέλα» που περιλαμβάνει τις δυσκολίες στην ανάγνωση και γραφή, τα προβλήματα συμπεριφοράς που παρεμποδίζουν τη μάθηση αλλά και τις αισθητηριακές ή σωματικές δυσκολίες που μειώνουν την ικανότητα κατανόησης ή έκφρασης. Χωρίζονται σε πέντε μεγάλες κατηγορίες, η κάθε μία από τις οποίες έχει μία διαβάθμιση από ελαφριές σε μέτριες και σε σοβαρές ή έντονες.
Γενικευμένες μαθησιακές δυσκολίες: Ο βασικός τομέας των δυσκολιών σε αυτή την κατηγορία εντοπίζεται στο νοητικό παράγοντα, ο οποίος συνήθως προκαλεί εμπόδια στην κίνηση, την επικοινωνία, την αντίληψη και την αίσθηση.
Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες: Η ύπαρξή τους συνήθως οφείλεται σε κάποια νευρολογική δυσλειτουργία ή σε κάποιο γονιδιακό παράγοντα. Περιλαμβάνονται: Δυσλεξία, Δυσγραφία, Δυσπραξία, Δυσαριθμησία, Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητα. Παρουσιάζονται σε παιδιά με φυσιολογική νοημοσύνη.
Αναπτυξιακές Διαταραχές: Περιλαμβάνεται η δυσφασία, οι διαταραχές του αυτιστικού φάσματος και το σύνδρομο Asperger. Πολλά από αυτά τα παιδιά εκπαιδεύονται σε κανονικά σχολεία αλλά έχουν ανάγκη από ειδική υποστήριξη για τη μάθησή τους.Γενετικά σύνδρομα: Το πιο γνωστό είναι το σύνδρομο Down. Τα γενετικά σύνδρομα συμπιέζουν τη νοητική λειτουργία με αποτέλεσμα την ύπαρξη μαθησιακών δυσκολιών στη μνήμη, τη γλώσσα και τη σκέψη. Άλλα σύνδρομα με είναι το σύνδρομο Williams, Smith-Magenis, Tourette, Rett, Turner, Prader-Willi κ.α.
Διαταραχές του συναισθήματος και της συμπεριφοράς: Η ύπαρξή τους οφείλεται συνήθως σε οικογενειακούς και κοινωνικούς παράγοντες. Τα παιδιά αυτά μπορεί να παρουσιάσουν διαταρακτική συμπεριφορά, επιθετικότητα ή ακόμα και απόσυρση ή κατάθλιψη. Ένα κοινό χαρακτηριστικό είναι η χαμηλή αυτοπεποίθηση. Συχνά παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες λόγω της πλημμελούς ενασχόλησης με τα μαθήματα ή του συναισθηματικού άγχους που αισθάνονται, το οποίο παρεμποδίζει την ικανότητα για μάθηση και τη σχολική πρόοδο.

Θεοδώρα Χατζηαρτεμίου, Ειδική Παιδαγωγός

(Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στο ένθετο της εφημερίδας «ΑΜΑΡΥΣΙΑ» για την εκπαίδευση για το έτος 2010)