Διαγνωστικά εργαλεία

Πρόκειται για την ελληνική έκδοση των Κλιμάκων Nοημοσύνης Wechsler για Παιδιά (Wechsler Intelligence Scale for Children), του πιο απαραίτητου και ευρέως χρησιμοποιούμενου τεστ νοητικής αξιολόγησης για ηλικίες 6-16 ετών. Θεωρείται παγκοσμίως το πλέον αξιόπιστο και έγκυρο ψυχομετρικό εργαλείο για την αξιολόγηση των γνωστικών λειτουργιών στα παιδιά, και συνεισφέρει αποτελεσματικά στη διάγνωση μαθησιακών δυσκολιών, νοητικής καθυστέρησης, δυσλεξίας, προβλημάτων αναπτυξιακού τύπου ή προβλημάτων προσαρμογής στο σχολείο.
Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ

Τεστ Διάγνωσης Δυσκολιών Μάθησης

Το ΑθΗΝΑ Τεστ Διάγνωσης Δυσκολιών Μάθησης είναι ένα διαγνωστικό μέσο για τον εντοπισμό τυχόν μαθησιακών δυσκολιών που μπορεί να παρουσιάζει ένα παιδί. Εντοπίζει τομείς της ανάπτυξης του παιδιού που παρουσιάζουν ελλείψεις και χρήζουν ιδιαίτερη διδακτική, εκπαιδευτική και θεραπευτική παρέμβαση. Τα αποτελέσματα του Αθηνά Τεστ μπορούν να αξιοποιηθούν για τον προγραμματισμό εξατομικευμένων προγραμμάτων παρέμβασης έτσι ώστε να εφαρμοστεί η κατάλληλη διδασκαλία στον εκάστοτε μαθητή.
Το τεστ αυτό κατασκευάστηκε και σταθμίστηκε στη χώρα μας, στο Ψυχομετρικό εργαστήριο του Τομέα Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών από τους Παρασκευόπουλο, Καλαντζή-Αζίζι και Γιαννίτσα (1999).

Σύμφωνα με τους κατασκευαστές του ‘’είναι ένα προκριματικό ψυχοδιαγνωστικό μέσο, το οποίο κατασκευάστηκε, ειδικώς, για να το χρησιμοποιούν οι δάσκαλοι και οι νηπιαγωγοί με τους μαθητές της τάξης τους, καθώς και όσοι άλλοι ειδικοί ασχολούνται με τα προβλήματα της παιδικής ηλικίας, για να εντοπίσουν παιδιά που παρουσιάζουν δυσκολίες να ανταποκριθούν στις μαθησιακές απαιτήσεις του σχολείου”.

Το Αθηνά Τεστ δίνει μια αναλυτική εικόνα της παρούσας κατάστασης του παιδιού σε καίριους τομείς της ανάπτυξης και εντοπίζει συγκεκριμένες περιοχές που είναι ελλειμματικές και χρήζουν ιδιαίτερης διδακτικοθεραπευτικής παρέμβασης (Παρασκευόπουλος κ.άλ.,1999, σ. 7).

Καλύπτει πρωτίστως παιδιά ηλικίας 5-9 ετών (δηλαδή νηπιαγωγείου, Α΄, Β΄, Γ΄ & Δ΄ Δημοτικού), αλλά μπορεί να χορηγηθεί και σε μεγαλύτερα παιδιά, τα οποία παρουσιάζουν ‘’σοβαρές μαθησιακές ανεπάρκειες”, ενώ ορισμένες κλίμακες μπορούν να χρησιμοποιηθούν με παιδιά όλων των ηλικιών (Παρασκευόπουλος κ. άλ., 1999).

Αποτελείται από δεκατέσσερις δοκιμασίες σε μορφή αναπτυξιακών ψυχομετρικών κλιμάκων. Οι κλίμακες αυτές αξιολογούν πλευρές της ανάπτυξης του παιδιού που θεωρούνται κρίσιμες για τη σχολική μάθηση και προσαρμογή (Παρασκευόπουλος κ.άλ, 1999, σσ. 22).

Οι διάφορες κλίμακες του Αθηνά Τεστ αξιολογούν πέντε βασικούς τομείς της ανάπτυξης του παιδιού όπως:

• τη νοητική του ικανότητα
• την ικανότητα ολοκλήρωσης προτάσεων
• τη μνήμη ακολουθιών
• τη γραφο-φωνολογική ενημερότητα

τη νευρο-ψυχολογική ωριμότητα

Το τεστ ΜέταΦΩΝ είναι ένα σταθμισμένο εργαλείο αξιολόγησης δεξιοτήτων φωνολογικής επίγνωσης για την ανίχνευση πιθανών δυσκολιών στην ανάγνωση και στη γραφή. Το παρόν τεστ στηρίχτηκε στα αποτελέσματα του έργου «Από το Προφορικό στο Γραπτό λόγο – Έρευνα για την Ανάπτυξη της Φωνολογικής Ενημερότητας» που πραγματοποιήθηκε από το 1996 – 2006, από την Επιτροπή Έρευνας του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών – Λογοθεραπευτών. Στην έρευνα συμμετείχαν 1225 παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας.

Το τεστ αποτελείται από δύο μέρη:

Το Αναπτυξιακό «ΜέταΦΩΝ τεστ» (ΠΛΗΡΗΣ ΧΟΡΗΓΗΣΗ) για τις ηλικίες 3;10 – 6;6 ετών, με διαγνωστικό χαρακτήρα για την προσχολική ηλικία. Η πλήρης χορήγηση περιλαμβάνει 37 κριτήρια αξιολόγησης χωρισμένα στα γλωσσολογικά επίπεδα ρίμας (ομοιοκαταληξίας) – συλλαβής – φωνήματος. Ερμηνεύει τις επιδόσεις των παιδιών μέσω: α) Διαγνωστικού Διαγράμματος Φωνολογικής Επίγνωσης, β) Αναπτυξιακού προφίλ φωνολογικής επίγνωσης γ) Αναπτυξιακών ηλικιών. Παρέχει επίσης, πληροφορίες για το σχεδιασμό προγράμματος αντιμετώπισης.

Το Ανιχνευτικό «ΜέταΦΩΝ τεστ» (ΒΡΑΧΕΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ) για τις ηλικίες 5;0 – 7;0 ετών, για νήπια και μαθητές Α΄ Δημοτικού. Έχει ανιχνευτικό χαρακτήρα (screening) με 15 κριτήρια αξιολόγησης, τα οποία αποτελούν τμήμα της πλήρους χορήγησης. Αξιολογεί την Αναγνωστική Ετοιμότητα ως προς τη Φωνολογική Επίγνωση και παρέχει τη δυνατότητα έγκαιρου εντοπισμού και πρώιμης παρέμβασης σε παιδιά υψηλού κινδύνου για εκδήλωση μαθησιακών δυσκολιών με στόχο την πρόληψη ειδικών μαθησιακών δυσκολιών.

Τεστ ΑΝίχνευσης διαταραχών ΟΜιλίας και ΛΟγου για παιδιά 4 χρονών

Το ΑνΟμιλο 4 είναι η ελληνική έκδοση του γαλλικού τεστ ERTL 4 και είναι ένα αξιόπιστο μέσο για την έγκαιρη ανίχνευση προβλημάτων λόγου και ομιλίας των παιδιών ηλικίας 3,9 έως 4,6 ετών.
Ο πρώιμος εντοπισμός δυσκολιών στην ανάπτυξη του λόγου του παιδιού αποτελεί βασική προϋπόθεση για την έγκαιρη παρέμβαση για την αποκατάσταση ή αναπλήρωση των ελλείψεών του. Η αποκατάσταση είναι σημαντικό να έχει ολοκληρωθεί προτού το παιδί ενταχθεί στην Α’ Τάξη Δημοτικού. Διαφορετικά, πέρα από τις διαταραχές του λόγου, υπάρχει κίνδυνος να αναπτύξει και άλλου τύπου διαταραχές, όπως προβλήματα στο γραπτό λόγο καθώς και συναισθηματικές και κοινωνικές δυσκολίες.

Φωνολογικό Τεστ Ανίχνευσης Δυσλεξικής Συμπεριφοράς για παιδιά ηλικίας 5 – 6 ετών

Το Φωνολογικό Τεστ Ανίχνευσης Δυσλεξικής Συμπεριφοράς για παιδιά ηλικίας 5 – 6 ετών (ΦΩΤΑΔΥΣ 5-6) αφορά τον εντοπισμό παιδιών προσχολικής ηλικίας με τάσεις εμφάνισης δυσλεξικής συμπεριφοράς. Έχει σχεδιαστεί και σταθμιστεί στην Ελλάδα (2002 έως 2007) και είναι αποτέλεσμα έρευνας της εξέλιξης των γνωστικών προϋποθέσεων του γραπτού λόγου από το δεύτερο έτος του νηπιαγωγείου έως το τέλος της Β’ τάξης του δημοτικού σχολείου. Περιλαμβάνει οκτώ ψυχομετρικές υποκλίμακες για παιδιά του Νηπιαγωγείου, οι οποίες αποτυπώνουν τους τρεις επιμέρους τομείς της φωνολογικής επεξεργασίας των πληροφοριών και της οπτικής προσοχής και είναι μια δοκιμασία αξιολόγησης των ειδικών προγνωστικών παραμέτρων, οι οποίες συνδέονται με την επιτυχή μάθηση του γραπτού λόγου σε παιδιά προσχολικής ηλικίας.

Test for Auditory Comprehension-Revised – Τεστ Ακουστικής Κατανόησης

Το TACL-R κατασκευάστηκε από την Elizabeth Carrow-Woolfolk το 1985 και χρησιμοποιείται σε παιδιά ηλικίας 3 – 9 ετών αλλά και σε παιδιά και ενήλικες με συγκεκριμένες διαταραχές. Χρησιμοποιείται για να εξετάσει την ακουστική κατανόηση του λόγου ενός παιδιού και να καθορίσει το αναπτυξιακό του επίπεδο. Το τεστ αποτελείται από τρία μέρη, τα οποία απαιτούν από το παιδί να επιλέξει την κατάλληλη εικόνα, και έτσι ελέγχεται η κατανόηση των μερών του λόγου και της σχέσης τους, της γραμματικής , της σύνταξης και της δομής της πρότασης. Η αξιολόγηση της ακουστικής κατανόησης είναι απαραίτητη για την κλινική θεραπευτική παρέμβαση και αποκατάσταση.

Πώς Αντιλαμβάνομαι Τον Εαυτό Μου

Τα Πώς Αντιλαμβάνομαι Τον Εαυτό Μου – ΠΑΤΕΜ Ι,ΙΙ,ΙΙΙ,ΙV είναι ψυχομετρικά εργαλεία για την αξιολόγηση της αυτοεκτίμησης και των αυτοαντιλήψεων μαθητών όλων των τάξεων του δημοτικού, του γυμνασίου και του λυκείου σε επιμέρους τομείς της ζωής τους όπως:

• Σχολική ικανότητα
• Σχέσεις με τους συνομηλίκους
• Σωματική ικανότητα
• Σχέσεις με τη μητέρα
• Αθλητική ικανότητα
• Φυσική ικανότητα
• Διαγωγή – συμπεριφορά
• Σχέσεις με το άλλο φύλο

Αποτελείται από εννιά γεωμετρικές φιγούρες που παρουσιάζονται στον εξεταζόμενο ξεχωριστά και πρέπει να τις αντιγράψει με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια, ενώ αργότερα μπορεί να του ζητηθεί να τις αναπαραγάγει από μνήμης.

Η αξιολόγησή του τεστ δεν εξαρτάται από τη μορφή αυτή καθαυτή , αλλά από τη σχέση της μορφής με το υπόστρωμα χώρου (πλαίσιο).

Το τεστ αυτό είναι από τα πιο διαδεδομένα στην Αμερική και χρησιμοποιείται κυρίως για τη διάγνωση της εγκεφαλικής βλάβης σε άτομα από 4 ετών μέχρι και ενήλικες (Anastasi, 1968; Κουλάκογλου, 1998).

Οδηγός Προσχολικής Εκπαίδευσης

Απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας έως 6 ετών τα οποία παρουσιάζουν καθυστέρηση σε κάποιο από τους πέντε βασικούς αναπτυξιακούς τομείς:

• γλωσσικό
• κινητικό
• γνωστικό
• συμπεριφορά
• αυτοεξυπηρέτηση

Ο οδηγός αυτός ανιχνεύει επιμέρους προβλήματα στο παιδί με αναπτυξιακές διαταραχές (νοητική υστέρηση, σύνδρομα), διάχυτες διαταραχές (υπερκινητικότητα, αυτισμός, σύνδρομο Asperger) και μαθησιακές δυσκολίες. Η εφαρμογή του θεραπευτικού προγράμματος στηρίζεται στη συνεργασία του εκπαιδευτή με τους γονείς και το παιδί. Ο στόχος που θέτουν σχεδόν πάντα συνδυάζεται με μια δραστηριότητα η οποία διδάσκεται. Ο εκπαιδευτής μέσα από το εβδομαδιαίο πρόγραμμα δραστηριοτήτων βοηθά το παιδί να κατακτήσει καινούριες δεξιότητες, οι οποίες συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη του παιδιού.

Στον Κατάλογο Αξιολόγησης Ικανοτήτων καταγράφεται η εξελικτική πρόοδος ενός παιδιού σε κάθε εξελικτικό τομέα.

Οι βασικοί εξελικτικοί τομείς είναι:

• βρεφικά ερεθίσματα,
• κοινωνικοποίηση
• λόγος
• αυτοεξυπηρέτηση
• αντίληψη
• κίνηση

Kλίμακα Childhood Autism Rating Scale

Η κλίμακα Childhood Autism Rating Scale (CARS) (Schopler, Reichler & Renner, 1998) βοηθά να καθοριστεί η σοβαρότητα της συμπτωματολογίας του αυτισμού. Η κλίμακα αυτή είναι μία δομημένη συνέντευξη και παρατήρηση 15 τομέων ανάπτυξης και είναι κατάλληλη για παιδιά άνω των 24 μηνών. Για κάθε τομέα χρησιμοποιείται μία επταβάθμια κλίμακα για να κριθεί κατά πόσο διαφέρει η συμπεριφορά του παιδιού από την κατάλληλη για την ηλικία συμπεριφορά. Χρειάζονται περίπου 30 – 45 λεπτά για να συμπληρωθεί και θεωρείται ευρέως αξιόπιστο διαγνωστικό εργαλείο.

Οι τομείς ανάπτυξης που ελέγχονται με την κλίμακα CARS είναι:

• σχέση με τους ανθρώπους
• μίμηση
• συναισθηματική αντίδραση
• χρήση σώματος
• χρήση αντικειμένων
• προσαρμογή στις αλλαγές
• οπτική απόκριση
• ακουστική απόκριση
• ανταπόκριση και χρήση γεύσης-οσμής-αφής
• φόβος και νευρικότητα
• λεκτική επικοινωνία
• μη-λεκτική επικοινωνία
• επίπεδο δραστηριότητας
• επίπεδο και συνοχή της πνευματικής αντίδρασης
• γενικές εντυπώσεις

Αυστραλιανή Κλίμακα για το Σύνδρομο Asperger

Το Australian Scale for Asperger΄s Syndrome (Garnett & Attwood, 1998) είναι μια κλίμακα γονέων και δασκάλων για παιδιά υψηλής λειτουργικότητας μεγαλύτερης ηλικίας που δε διαγνώστηκαν κατά τα πρώτα σχολικά χρόνια. Περιλαμβάνει 24 ερωτήσεις που αξιολογούνται σε κλίμακα από το 1 έως το 6 και ένα ερωτηματολόγιο με 10 ερωτήσεις χαρακτηριστικών συμπεριφοράς που αξιολογούνται με «ΝΑΙ» ή «ΟΧΙ».

Κλίμακα Children’s Depression Inventory

Η κλίμακα Children’s Depression Inventory (CDI-27) (Kovac, 1985;1992) χρησιμοποείται για την αξιολόγηση της κατάθλιψης σε παιδιά και εφήβους ηλικίας 8-15 ετών και αποτελείται από 27 ερωτήσεις που αναφέρονται σε συναισθηματικά, γνωστικά και συμπεριφορικά συμπτώματα της κατάθλιψης. Αξιολογεί συμπτώματα κατάθλιψης που μπορεί να παρουσίασαν τα παιδιά κατά τη διάρκεια των δύο προηγούμενων εβδομάδων. Για κάθε θέμα της κλίμακας υπάρχουν τρεις προτάσεις και τα παιδιά συμπληρώνουν εκείνη που θεωρούν ότι ταιρiάζει και περιγράφει καλύτερα την κατάστασή τους. Κάθε θέμα βαθμολογείται από 0-3 ανάλογα με τη σοβαρότητα του συμπτώματος. Η συνολική βαθμολογία κυμαίνεται από 0-54 και το όριο πάνω από το οποίο διαπιστώνεται κατάθλιψη είναι το 19.

Το ερωτηματολόγιο προσαρμόστηκε στον ελληνικό πληθυσμό από τον Sideridis (2005). Το CDI βασίστηκε στο Beck Depression Inventory και είναι η πιο ευρέως χρησιμοποιημένη αυτοαναφορά για τη μέτρηση της παιδικής κατάθλιψης (Curry & Craighead, 1993).

H Κλίμακα Αξιολόγησης της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητα – ΔΕΠ/Υ-IV είναι ένα πολύτιμο εργαλείο έγκαιρου και έγκυρου εντοπισμού της διαταραχής, διότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα από τα άτομα του κοντινού περιβάλλοντος του παιδιού (εκπαιδευτικούς και γονείς). Eπιτρέπει τον εντοπισμό των παιδιών που είναι πιθανό να εμφανίζουν τη διαταραχή, έτσι ώστε να παραπεμφθούν στις κατάλληλες ψυχολογικές υπηρεσίες για κλινική αξιολόγηση και διάγνωση. Η πρωτότυπη κλίμακα δημιουργήθηκε στις ΗΠΑ, υπάρχουν δύο μορφές της Κλίμακας Αξιολόγησης της ΔΕΠ/Υ (για γονείς και εκπαιδευτικούς) που στηρίζονται στα διαγνωστικά κριτήρια της ΔΕΠ/Υ, όπως ορίζονται στην τέταρτη έκδοση του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου Ψυχικών Διαταραχών (DSM-IV).

Σύστημα Achenbach για Εμπειρικά Βασισμένη Αξιολόγηση

Το Σύστημα Achenbach για Εμπειρικά Βασισμένη Αξιολόγηση (ΣΑΕΒΑ) είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα εργαλείων για την αξιολόγηση της προσαρμοστικής λειτουργικότητας και των προβλημάτων συμπεριφοράς και συναισθήματος ατόμων διάφορων ηλικιών με έγκυρο και εύκολο τρόπο. Οι φόρμες επιτρέπουν την αξιολόγηση παιδιών σχολικής ηλικίας και εφήβων μέσα από ερωτηματολόγια που απευθύνονται στους γονείς, τους εκπαιδευτικούς των παιδιών και στο ίδιο το παιδί (όταν είναι στην εφηβική ηλικία). Το σκεπτικό είναι ότι οι πολλές πηγές πληροφοριών επιτρέπουν καλύτερη και ακριβέστερη αξιολόγηση.

Τα ερωτηματολόγια είναι τρία:

• Ερωτηματολόγιο για Γονείς (απαντούν σε ερωτήσεις που αφορούν τα παιδιά τους, ηλικίας 6-18 χρόνων).
• Ερωτηματολόγιο για Εκπαιδευτικούς (απαντούν σε ερωτήσεις που αφορούν τους μαθητές τους, ηλικίας 6-18 χρόνων).
• Ερωτηματολόγιο για Εφήβους (ζητά από τον έφηβο να απαντήσει σε ερωτήσεις που αφορούν τον ίδιο).

Τα ερωτηματολόγια συνοδεύονται από τα αντίστοιχα προφίλ ικανοτήτων και προσαρμοστικής λειτουργικότητας, πάνω στα οποία γίνεται η βαθμολόγηση των αποτελεσμάτων και εξάγονται τα αντίστοιχα συμπεράσματα. Δίνονται προφίλ χωριστά για αγόρια και χωριστά για κορίτσια. Τέλος, υπάρχουν τρεις εναρμονισμένες με το DSM κλίμακες των τριών ερωτηματολογίων, οι οποίες επιτρέπουν στον ειδικό να συσχετίσει τα στοιχεία των προβλημάτων που υπάρχουν στα ερωτηματολόγια του Achenbach με τις διαγνωστικές κατηγορίες που υπάρχουν στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχιατρικών Διαταραχών του Αμερικανικού Ψυχιατρικού Συλλόγου (DSM-IV).

Το τεστ αυτό επιτρέπει την αξιολόγηση των παιδιών, ενώ βοηθά και στο σχεδιαμό μίας αποτελεσματικής παρέμβασης. Περιλαμβάνει πέντε κλίμακες αυτοαναφοράς που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξεχωριστά ή σε συνδυασμό με σκοπό την εκτίμηση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, του άγχους, του θυμού, της ανάρμοστης συμπεριφοράς, και την αυτοεικόνα.

Κάθε κλίμακα περιέχει 20 δηλώσεις για σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές που σχετίζονται με τη συναισθηματική και κοινωνική δυσλειτουργία στη νεαρή ηλικία. Παιδιά και έφηβοι περιγράφουν πόσο συχνά η δήλωση είναι αλήθεια γι ‘αυτούς. Αναλυτικά οι πέντε κλίμακες του τεστ:

Κλίμακα Αξιολόγησης της κατάθλιψης: Σύμφωνα με τα κριτήρια της κατάθλιψης του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειρίδιου Ψυχικών Διαταραχών Υγείας – τέταρτη έκδοση (DSM-IV), η κλίμακα αυτή επιτρέπει την έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Περιλαμβάνει θέματα που σχετίζονται με τις αρνητικές σκέψεις ενός παιδιού ή εφήβου για τον εαυτό, τη ζωή και το μέλλον, τα συναισθήματα της θλίψης και της ενοχής και της διαταραχής του ύπνου.

Κλίμακα Αξιολόγησης άγχους: Αντανακλά τις ανησυχίες των παιδιών και των εφήβων για τις σχολικές τους επιδόσεις, το μέλλον, τις αρνητικές αντιδράσεις των άλλων, τους φόβους συμπεριλαμβανομένης της απώλειας του ελέγχου, και φυσιολογικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με το άγχος.

Κλίμακα Αξιολόγησης θυμού: Αξιολογεί τις σκέψεις ενός παιδιού ή εφήβου ότι έχει γίνει δέκτης άδικης μεταχείρισης από άλλους, τα συναισθήματα του θυμού και του μίσους.

Κλίμακα Αξιολόγησης ανάρμοστης συμπεριφοράς: Προσδιορίζει τις σκέψεις και συμπεριφορές που σχετίζονται με τη διαταραχή διαγωγής και την εναντιωματική -προκλητική διαταραχή.

Κλίμακα Αξιολόγησης Αυτοαντίληψης: Ελέγχει την επίγνωση της ικανότητας και των δυνατοτήτων καθώς και τη θετική αυτοεκτίμηση.

Το “Τεστ Ανίχνευσης της Αναγνωστικής Ικανότητας” από την Ε. Τάφα συντάχθηκε και σταθμίστηκε στην Ελλάδα. Είναι ένα έγκυρο και αξιόπιστο “εργαλείο” που βοηθά στην αντικειμενική μέτρηση και αξιολόγηση της αναγνωστικής ικανότητας παιδιών κυρίως των πρώτων τάξεων του δημοτικού σχολείου, με σκοπό τον εντοπισμό εκείνων που αντιμετωπίζουν προβλήματα στην ανάγνωση.

Το Sensory Profile αποτελεί ένα εργαλείο εκπαίδευσης και απόκλισης κοινής γλώσσας μεταξύ γονέων και θεραπευτών. Πρόκειται για ένα ερωτηματολόγιο «φροντιστή», δηλαδή μπορεί να συμπληρωθεί από γονιό, δάσκαλο, νταντά κτλ. του παιδιού. Απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 3 έως 10 ετών.

Περιλαμβάνει 125 ερωτήσεις άμεσα σχετιζόμενες με την καθημερινότητα του παιδιού (ύπνο, σίτιση παιχνίδι, μπάνιο, βόλτες, ψώνια, πάρτι). Οι φροντιστές συμπληρώνοντας το ερωτηματολόγιο, ουσιαστικά καταγράφουν την συχνότητα με την οποία τα παιδιά τους ανταποκρίνονται στην συγκεκριμένη δραστηριότητα (σχεδόν ποτέ, σπάνια, περιστασιακά, συχνά, σχεδόν πάντα).

Το Sensory Profile αξιολογεί τους εξής τομείς:

• Αισθητηριακή Επεξεργασία
• Αισθητηριακή Ρύθμιση
• Συμπεριφορικές και Συναισθηματικές Αντιδράσεις

Τα αποτελέσματα του εξάγονται από το ερωτηματολόγιο βοηθούν:

• Στην κατανόηση της πολυπλοκότητας της αισθητηριακής επεξεργασίας του παιδιού
• Στη συλλογή πολλών πληροφοριών, σχετικές με την αισθητηριακή επεξεργασία του παιδιού
• Στην αμεσότητα και την από κοινού κατανόηση των καθημερινών συμπεριφορών των παιδιών

Πηγή:
Dunn, W. (1999). The Sensory Profile manual. The Psychological Corporation, San Antonio.

Το DTVP-3 αποτελεί τη νεότερη έκδοση του ευρέως διαδεδομένου Developmental Test of Visual Perception της Marianne Frostig. Χρησιμοποιείται για την ανίχνευση δυσκολιών οπτικής αντίληψης και οπτικοκινητικών διαταραχών για παιδιά ηλικίας 4 έως 13 ετών.

Το τεστ χωρίζεται σε 5 επιμέρους τομείς:

• Οπτικοκινητικός Συντονισμός (συντονισμός ματιού – χεριού): τα παιδιά πρέπει να ζωγραφίσουν με ακρίβεια οριζόντιες ή κάθετες γραμμές, σε συντονισμό με την οπτική πληροφορία που λαμβάνει
• Αντιγραφή: το παιδί αντικρίζει μία εικόνα, την οποία θα πρέπει εν συνεχεία να τη ζωγραφίσει σε ένα φύλλο χαρτιού. Η εικόνα λειτουργεί ως πρότυπο.
• Διάκριση εικόνας – φόντου: τα παιδιά πρέπει να εντοπίσουν έναν συγκεκριμένο αριθμό αντικειμένων ή φιγούρων, που είναι κρυμμένα σε μία εικόνα με πολύπλοκο ή ανακατεμένο φόντο
• Οπτικό Κλείσιμο: το παιδί αντικρίζει μία εικόνα, και εν συνεχεία πρέπει να επιλέξει την ίδια ακριβώς εικόνα από μία σειρά μη ολοκληρωμένων φιγούρων. Τα παιδιά θα πρέπει, νοητά, να συμπληρώσουν τα μέρη που λείπουν από τις φιγούρες, ώστε να ολοκληρώσει με επιτυχία την αντιστοίχιση.
• Σταθερότητα Φόρμας: τα παιδιά αντικρίζουν μία εικόνα, την οποία θα πρέπει εν συνεχεία να την εντοπίσουν σε μία σειρά φιγούρων, ακόμη και αν διαφέρει σε σχήμα, μέγεθος, υλικό και τοποθεσία.

Χρόνος Εξέτασης: 30 λεπτά
Τρόπος εφαρμογής: Ατομικά

Ο συνδυασμός των αποτελεσμάτων των πέντε ανωτέρω τομέων επιφέρει τις κάτωθι υποδεξιότητες:

• Οπτική Αντίληψη μειωμένης κινητικής ικανότητας
• Οπτικοκινητική Ολοκλήρωση
• Σύνολο Οπτικής Αντίληψης (συνδυασμός μειωμένης κινητικής ικανότητας και ενισχυμένης οπτικοκινητικής δράσης)

Το Beery-Buktenica Developmental Test of Visual-Motor Integration, 8th  Edition (Beery VMI)  αποτελεί ένα σταθμισμένο διαγνωστικό εργαλείο το οποίο ανιχνεύει οπτικοκινητικές δυσχέρειες οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε μαθησιακές , νευροψυχολογικές και συμπεριφοριστικές δυσκολίες. Αποτελείται από δύο εκδοχές, ανάλογα με την ηλικία χορήγησης: από 2-18 ετών και για ενήλικες. Επίσης, είναι σχεδιασμένο σε δύο τεστ : το Short Format που συνήθως απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 2-8 ετών και το Full Format, ενώ παράλληλα εμπεριέχει ακόμα δύο αξιολογητικά τέστ, για την οπτική αντίληψη και τον οπτικοκινητικό συντονισμό.

TEST ΑΝΙΧΝΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑΣ, Ε. ΤΑΦΑ
Το Τεστ Ανίχνευσης της Αναγνωστικής Ικανότητας από την Ε. Τάφα είναι ένα αξιόπιστο εργαλείο που βοηθά στην αξιολόγηση της αναγνωστικής ικανότητας παιδιών των πρώτων τάξεων του δημοτικού σχολείου, με σκοπό τον εντοπισμό εκείνων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην αναγνωστική τους επίδοση.
Το τεστ αφορά παιδιά ηλικίας 6 ετών και 9 μηνών έως 10 ετών και 1 μηνός.
Στόχοι του τεστ είναι η αντικειμενική μέτρηση της αναγνωστικής ικανότητας των παιδιών των παραπάνω ηλικιών, ο εντοπισμός των παιδιών με προβλήματα ανάγνωσης και η σύγκριση του επιπέδου της αναγνωστικής ικανότητας μεταξύ των παιδιών της ίδιας τάξης ή μεταξύ των παιδιών δύο ή περισσοτέρων σχολείων.

Είναι ένα σταθμισμένο αξιολογητικό εργαλείο, το οποίο αποτελεί την ελληνική έκδοση του WordFindingVocabularyTest (4 έκδοση) της Renfrew.

Αποτελείται από 50 εικόνες που απεικονίζουν ουσιαστικά, οι οποίες επιλέχθηκαν και κατατάχθηκαν σε αναπτυξιακή σειρά. Οι εικόνες προέρχονται από γνωστά αντικείμενα, έννοιες, παραμύθια και παιδικά τηλεοπτικά προγράμματα.

Χορηγείται σε παιδιά ηλικίας 4 έως 8 ετών. H έκδοση της Δοκιμασίας Εκφραστικού Λεξιλογίου, δοκιμασίας σταθμισμένης για την Ελληνική, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την αναβάθμιση της ποιότητας παροχής κλινικών υπηρεσιών στη χώρα μας: συνοδεύεται από λεπτομερή ψυχομετρική ανάλυση ενώ παράλληλα είναι απλή στη χρήση και σύντομη. Μπορεί να αποτελέσει, κατά συνέπεια, αξιόπιστο εργαλείο γλωσσικής αξιολόγησης, καθιστώντας εφικτή την ακριβή μέτρηση των λεξιλογικών ικανοτήτων παιδιών ηλικίας 4-8.

Είναι ένα διαγνωστικό εργαλείο, το οποίο χρησιμοποιείται στην αξιολόγηση της γλωσσικής επάρκειας σε παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας. Η ολιγόλεπτη χορήγηση της δοκιμασίας καθιστά εφικτή την αξιολόγηση σε πληθυσμούς παιδιών με αναπτυξιακά προβλήματα.

Οι εικόνες δράσης εστιάζονται στην αξιολόγηση δύο τομέων της γλώσσας:

• της μορφο-σύνταξης, εξετάζοντας την γραμματική επάρκεια.
• της πραγματολογίας, εξετάζοντας την χρήση της γλώσσας που κάνει ο εξεταζόμενος προκειμένου να μεταδώσει πληροφορίες.

Απαντητικό ερωτηματολόγιο Conner’s teacher’s (Conners’ Rating Scales – Revised) (1989)
ΗΛΙΚΙΕΣ: 4-18

ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΤΟ ΧΟΡΗΓΟΥΝ Επαγγελματίες ψυχικής υγείας.

ΒΑΣΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΖΕΙ (λόγος χορήγησης)
Αξιολογούν προβληματικές συμπεριφορές μελετώντας (και συνδυάζοντας εάν είναι δυνατόν) εκθέσεις δασκάλων, γονέων (ή εναλλακτικών προσώπων φροντίδας) και εφήβων.

ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΖΕΙ (μέρη του τεστ)
-Εναντιωματική Συμπεριφορά
-Γνωστικές Δυσκολίες / Διάσπαση
-Ανήσυχο / Ντροπαλό
-Τελειομανία
-Κοινωνικές Δυσκολίες
-Conners’ ADHD Index > ομάδα υψηλού κινδύνου να εμφανίσουν ΔΕΠ-Υ.
-Conners’ Global Index: Restless-Impulsive > Ανησυχία / παρόρμηση
-Conners’ Global Index: Emotional Lability > τάση να εμφανίζουν συναισθηματικές αντιδράσεις/συμπεριφορές πέρα του φυσιολογικού.
-Conners’ Global Index: Total > γενικές δυσκολίες συμπεριφοράς .
-DSM-IV: Inattentive > αντιστοιχία με το διαγνωστικό κριτήριο DSM-IV τύπου ADHD.
-DSM-IV: Hyperactive-Impulsive > αντιστοιχία με το διαγνωστικό κριτήριο DSM-IV που αφορά ADHD.
-DSM-IV: Total > αντιστοιχία με το διαγνωστικό κριτήριο DSM-IV για συνδυασμό διάσπασης και υπερκινητικότητας-παρόρμησης τύπου ADHD.

Απαντητικό ερωτηματολόγιο Conner’s parents
(Conners’ Rating Scales – Revised) (1989)
ΗΛΙΚΙΕΣ: 4-18

ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΤΟ ΧΟΡΗΓΟΥΝ Επαγγελματίες ψυχικής υγείας.

ΒΑΣΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΖΕΙ (λόγος χορήγησης)
Αξιολογούν προβληματικές συμπεριφορές μελετώντας (και συνδυάζοντας εάν είναι δυνατόν) εκθέσεις δασκάλων, γονέων (ή εναλλακτικών προσώπων φροντίδας) και εφήβων.

ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΖΕΙ (μέρη του τεστ)
-Εναντιωματική Συμπεριφορά
-Γνωστικές Δυσκολίες / Διάσπαση Διάσπαση προσοχής / δυσκολίες οργάνωσης- ολοκλήρωσης.
-Υπερκινητικότητα
-Ανήσυχο / Ντροπαλό
-Τελειομανία
-Κοινωνικές Δυσκολίες
-Ψυχοσωματικά
-Conners’ ADHD Index > ομάδα υψηλού κινδύνου να εμφανίσουν ΔΕΠ-Υ.
-Conners’ Global Index: Restless-Impulsive > Ανησυχία / παρόρμηση
-Conners’ Global Index: Emotional Lability > τάση να εμφάνισης συναισθ. Αντιδρ.
-Conners’ Global Index: Total > Αναφέρει γενικές δυσκολίες συμπεριφοράς .
-DSM-IV: Inattentive > διάσπαση τύπου ADHD.
-DSM-IV: Hyperactive-Impulsive > αντιστοιχία διαγν. κριτήριο DSM-IV τύπου ADHD.
-DSM-IV: Total > αντιστοιχία με το διαγνωστικό κριτήριο DSM-IV για συνδυασμό διάσπασης και υπερκινητικότητας-παρόρμησης τύπου ADHD.

PLS (Preschool Language Scale)-Προσχολικής Ηλικίας

Αξιολογήσει τις εκφραστικές και αντιληπτικές γλωσσικές δεξιότητες. Χρησιμοποιώντας δυο επιμέρους κλίμακες, αυτή της ακουστικής κατανόησης και αυτή της εκφραστικής επικοινωνίας ελέγχονται οι δεξιότητες του παιδιού στους τομείς της προσοχής, της σημασιολογίας (λεξιλόγιο, έννοιες), της δομής, του συντακτικού, των δεξιοτήτων σκέψης και της κοινωνικής επικοινωνίας. Ακόμη, ανιχνεύεται η φωνολογική εξέλιξη του παιδιού.