Το Γνωσιακό Συμπεριφορικό Δράμα (ΓΣΔ) είναι ένα νέο ψυχοπαιδαγωγικό μοντέλο βασισμένο σε επιστημονική μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο Τρίνιτυ της Ιρλανδίας και είναι ειδικά σχεδιασμένο για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και επικοινωνιακών δυσκολιών που συχνά αντιμετωπίζουν παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση, υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό (ΥΛΑ) και σύνδρομο Asperger.
Το ΓΣΔ συνδυάζει για πρώτη φορά την τέχνη του θεάτρου με αρχές και τεχνικές από θεραπευτικές μεθόδους της ψυχολογίας, όπως η γνωσιακή και η συμπεριφορική.
Στόχος του προγράμματος είναι να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες αλλά και να ξεπεράσουν προσωπικές δυσκολίες όπως φοβίες, άγχη, στερεοτυπίες, αντίσταση στην αλλαγή και έλλειψη αυτοπεποίθησης. Αναγνωρίζοντας ότι κάθε παιδί είναι ξεχωριστό, τα προγράμματα ΓΣΔ είναι εξατομικευμένα και σχεδιάζονται κατόπιν λεπτομερούς αξιολόγησης του επιπέδου λειτουργικότητας του κάθε παιδιού. Η θεματολογία και οι επιμέρους στόχοι της κάθε ομάδας ορίζονται με βάση τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των μελών της. Προσωπικοί στόχοι για το κάθε μέλος τίθενται σε συνεργασία με τους γονείς.
Μέθοδος
Τα παιδιά καλούνται να συμμετέχουν βιωματικά σε συναρπαστικές ιστορίες και να ξεπεράσουν μια σειρά δοκιμασίες, όπως να ανακαλύψουν το χαμένο θησαυρό, να βρουν το μαγικό τόπο με τα σοκολατένια ρυάκια, τα βουνά από παγωτό, τα ποτάμια της τσίχλας και τα δέντρα με τις καραμέλες, να πετάξουν με τα μαγικά χαλιά, να λύσουν το γρίφο της εξαφάνισης του μικρού μάγου, να φτιάξουν τη δική τους επιχείρηση.
Οι δοκιμασίες αυτές στοχεύουν να τονώσουν την αυτοπεποίθηση των παιδιών και να τα παροτρύνουν να αναπτύξουν δεξιότητες που θα τα βοηθήσουν να δημιουργήσουν φιλίες και να βελτιώσουν τις διαπροσωπικές τους σχέσεις, όπως η αντίληψη και η έκφραση των συναισθημάτων τους, η αντίληψη της λεκτικής και μη λεκτικής επικοινωνίας, η ενσυναίσθηση, η ικανότητα να ακούνε τον συνομιλητή τους, να παρακολουθούν και να συμμετέχουν σε μια συζήτηση.
Αποτελέσματα μελέτης
Τα αποτελέσματα της εφαρμογής του ΓΣΔ, όπως αυτά προκύπτουν από τη διδακτορική μελέτη της Δρ. Χάρις Καρνέζη στο πανεπιστήμιο Trinity College Dublin της Ιρλανδίας, είναι ενθαρρυντικά ως προς την αποτελεσματικότητα του στην γενικότερη βελτίωση της κοινωνικής συμπεριφοράς των συμμετεχόντων, την ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης και αυτοεκτίμησής τους, στην μείωση στερεοτυπικών συμπεριφορών, καθώς επίσης και στην επίτευξη ειδικών στόχων για το κάθε μέλος, όπως η αντιμετώπιση φοβιών και άλλων δυσλειτουργικών συμπεριφορών.
Το Γνωσιακό-Συμπεριφορικό Δράμα απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους με:
- επικοινωνιακές δυσκολίες,
- χαμηλή αυτοεκτίμηση
- προβλήματα συμπεριφοράς
- ΔΕΠΥ
- υψηλής λειτουργικότητας αυτισμό
- σύνδρομο Άσπεργκερ
- επιλεκτική αλαλία