Οι δεξιότητες των παιδιών που περιλαμβάνουν τα πρώτα τους βήματα, τις πρώτες λέξεις, το γέλιο τους για πρώτη φορά κτλ. ονομάζονται ορόσημα ανάπτυξης. Τα παιδιά φτάνουν σε ορόσημα ανάπτυξης στο παιχνίδι, στη μάθηση, στην ομιλία, στη συμπεριφορά και στην κινητικότητα.
Ο ειδικός θεραπευτής, βασιζόμενος στην παρατήρηση της συμπεριφοράς, χρησιμοποιεί αναπτυξιακά τεστ (όπως το Portage) για να κρίνει εάν τα παιδιά μαθαίνουν και αποκτούν τις βασικές δεξιότητες στην ηλικία που αυτές αναμένονται, εάν έχουν δυσκολίες ή αν παρουσιάζουν αποκλίνουσα από την τυπική ανάπτυξη. Στην αναπτυξιακή αξιολόγηση είναι ιδιαίτερα χρήσιμες και οι πληροφορίες που δίνουν οι γονείς κατά τη διάρκεια συμπλήρωσης του ιστορικού του παιδιού.
Συνεπώς, η αναπτυξιακή αξιολόγηση μπορεί να φανερώσει αν ένα παιδί παρουσιάζει αναπτυξιακή καθυστέρηση και σε ποιόν τομέα, αν παρουσιάζει αποκλίνουσα συμπεριφορά όπως αυτισμό ή σύνδρομο Asperger. Αν ο ειδικός θεραπευτής παρατηρήσει δυσκολίες ή απόκλιση απο την τυπική ανάπτυξη, τότε παραπέμπει το παιδί στον παιδοψυχίατρο ώστε να προβεί σε ολοκληρωμένη διάγνωση.